Биографија и библиографија
Проф. д-р Ратомир Грозданоски, протоѓакон
БИОГРАФИЈА И БИБЛИОГРАФИЈА
Проф. д-р Ратомир Грозданоски
теолог, библист и филолог
Роден е 1959 година во с. Брест, Македонски Брод. Во 1978 завршува Македонска православна богословија, а во 1983 дипломира на Православниот богословски факултет во Скопје.
Во 1994 магистрира, а во 2001 докторира на Филолошкиот факултет, при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.
За подобро совладување на грчкиот јазик, на којшто биле напишани ново-заветните библиски книги, студира на Аристотеловиот уни¬вер¬зитет во Солун и на Филолошкиот факултет при Универзитетот во Атина. Посетува настава и на Богословскиот факултет во Атина. Бил на студиски престој и во Даблин, Р. Ирска.
По враќањето во Скопје, работи како референт за просвета во Скопската митрополија, а потоа е поставен за професор во Македонската православна богословија, каде останува седум години, па во 1990 е избран за наставник на Православниот богословски факултет во Скопје. Предава: Библија – Свето писмо на Новиот завет и старогрчки јазик. Д-р Ратомир Грозданоски е редовен профессор, а во 2006 година е избран и за декан на Факултетот.
Учествува на многубројни научни симпозиуми, во Македонија и во странство: од Скопје, Битола, Охрид и Струга, до Софија, Белград, Приштина, Сараево, Загреб, Виена, Букурешт, Минск, Даблин, Белфаст, Сеул, Филаделфија, Њу Јорк, Вашингтон, Ерусалим и др.
Д-р Ратомир Грозданоски е член на Друштвото на писателите на Р. Македонија.
Пишува, редактира, рецензира, уредува и лекторира изданија со богословска содржина.
Проф. д-р Ратомир Грозданоски во својата истражувачка и научна дејност, како теолог и филолог ја проучува Библијата. Овој познат библист, посебно ги обработува тематските подрачја од егзегетиката и исагогиката на Новиот завет. За тоа пишува повеќе статии и дела. Во оваа област тој има дадено значаен придонес и има напишано голем број научни трудови.
Автор е на повеќе од 300 текстови, од кои 200 се стручни, а 100 научни трудови, објавени во зборници од симпозиуми. Напишал и 20 книги, кои многу значат за новата литература во Македонија и претставуваат голем придонес во развојот на библиската мисла кај нас, искажана на македонски јазик, во духот на свети Климент Охридски и Охридската книжевна школа. Затоа, неговите дела се барано четиво за збогатување на образованието и воспитанието на луѓето.
При преводот на Библијата на македонски јазик, учествува во коригирањето на текстот, а значаен е неговиот придонес и во преводите на главните, основни, богослужбени книги на македонски јазик, и тоа во првите нивни преводи и изданија.
Тој е во Комисијата од Синодот на Македонската православна црква за првиот официјален превод на Служебникот и на Требникот, од црковно-словенски на македонски јазик, како и во последниот ревидиран превод на богослужбеното Евангелие на македонски јазик, кое претставува најнов и најсолиден библиски текст.
Преведува од старогрчки, од грчки и од руски јазик, и редактира преводи. Го преведе од руски капиталното дело на Александар Мењ, Историја на религиите, од 4 тома со над 1000 страници, а редактор е на најзначајното и обемно дело Добротољубие во 5 тома, со над 3000 страници, пишувано на старогрчки јазик, а преведено од руски на македонски јазик, од архиепископот Михаил.
Проф. д-р Ратомир Грозданоски е протоѓакон и е активно вклучен во дејностите на Македонската православна црква. Тој е близок соработник на поглаварите на Црквата: архиепископите Ангелариј, Гаврил, Михаил и Стефан, а од 1994 до 2006 година е и секретар на Светиот архиерејски синод на Македонската православна црква.
Тогаш Синодот раководи со епархиите во странство: со Европската и со Австралиската епархија, а тој како секретар ја води и таа администрација и ги знае и тамошните состојби. Ги запознава и одблизу, со посети на нашите цркви во дијаспората, а особено во Америка и Канада, бидејќи беше шест години и секретар на таа епархија, во периодот кога Архиепископот Михаил раководеше со Американско-канадската епархија (1994-1999).
Членува во разни синодски комисии и учествува во многу значајни црковни делегации.
Дел е од Комисијата за разговори на Македонската православна црква за нејзиното канонско единство и признавање од другите цркви, та учествува на последните дводецениски разговори по ова прашање, кои се воделе со комисии и претставници на Белград, Цариград, Москва, Тирана, Атина, Букурешт, Софија и др. (1994-2015).
Член е на Советот за меѓурелигиска соработка во Р. Македонија и негов прв претседател од 2002 до 2006 година.
Овој плоден творец, научник, современ теолог, библист и филолог ја збогати книжевноста, науката, образованието и воспитанието, со значајни дела и текстови, кои се богат придонес во нашето општество, во Татковината и Црквата.
Проф. д-р Ратомир Грозданоски ги напишал и објавил следниве дела:
1. Свети Климент Охридски, основоположник на Македонската православна црква, Скопје 1990;
2. Евангелие според Матеј – проучување и толкување на евангелскиот текст, Скопје 1993 (2011);
3. Господовата молитва, Скопје (десет изданија: 1994-2010);
4. Михаил Архиепископ Охридски и Македонски, Скопје 1994;
5. Десетте Божји заповеди – Декалог, Скопје (пет изданија: 1996, 1999, 2005, 2006 и 2008);
6. Стефан Архиепископ Охридски и Македонски, Скопје 2000;
7. Библијата во делата на свети Климент Охридски, Скопје 2001;
8. Евангелие според Марко – проучување и толкување на евангелскиот текст, Скопје 2004;
9. Dhejtë urdhëriment e Perëndis – Decalogu, botimi i pare, Shkup 2005;
10. Послание на светиот апостол Павле до Римјаните – проучување и толкување на текстот, Скопје 2005;
11. Географска карта на Македонската православна црква, со епархиите и поважните цркви и манастири во Р. Македонија, Скопје 2007;
12. Блаженствата – земнонебесни скалила, Скопје 2007;
13. Свети апостол Павле и Македонија, Скопје 2007;
14. Православна христијанска веронаука, Скопје 2008;
15. Вовед во Светото писмо на Новиот завет (посебен дел), Скопје 2008;
16. Прво послание на светиот апостол Павле до Коринтјаните – проучување и толкување на текстот, Скопје 2009;
17. Второ послание на светиот апостол Павле до Коринтјаните – проучување и толкување на текстот, Скопје 2012;
18. Македонија – туристички бисер: туристички потенцијали и културно-историски знаменитости, Скопје 2013 (двојазично – македонски и англиски): коавтор со Благоја Маркоски и Тодор Чепреганов;
19. Поречки манастир Света Богородица, Скопје 2014 (двојазично – македонски и англиски);
20. Тајните за Библијата, Скопје 2014.
Д-р Грозданоски е познат професор и педагог чија мисла и дело се особено значајни и високо ценети во теологијата и науката, образованието и воспитанието, верата и моралот, Црквата и општеството денес. Забележителни се неговите учества и на дебатите по општозначајните и современи теми, присуствувајќи и во медиумите и во оштествената јавност преку свои искажувања, стручни мислења и настапи за прашања од тие области.
Добитник е на државната награда „Гоце Делчев“, како општествено признание за особено значајни остварувања од интерес на Р. Македонија во областа на науката (2014).
Како и највисоката државна награда за образование и воспитание „Свети Климент Охридски“, со која се оддава највисоко признание за долгогодишни остварувања во областа на воспитанието и образованието (2015).
Користи литература на старогрчки, грчки, англиски, црковно-словенски и на сите словенски јазици.
Живее во Скопје.
Prof. Ratomir Grozdanoski, Ph.D., Protodeacon
BIOGRAPHY AND BIBLIOGRAPHY
Prof. Ratomir Grozdanoski, Ph.D.
is a Theologian, Biblical scholar and Philologe
Born in 1959 in the village Brest, near Municipality – Makedonski Brod, he graduated at the Macedonian Orthodox Seminary in 1978, and he received his Diploma – Theology at the Faculty of Orthodox Theology in Skopje in 1983. He received his Master of Art degree in Theology in 1994, in 2001 he was awarded a Doctor of Philosophy degree at the Philological Faculty in “St. Cyril and Methodius” University of Skopje.
In order to master the Greek language, in which the New Testament Scripture were written, he has studied at the Aristotle University of Thessaloniki and at the same time on the Philological Faculty in Athens. He has also attended classes at the Theological Faculty in Athens and in Dublin (Republic of Ireland).
On his return to Skopje, he work as advisor for education in Province of Skopje and then was appointed as Professor in the Macedonian Orthodox Theological Seminary of „St. Clement of Ohrid” (seven-year period), and in 1990 he was appointed Professor of New Testament (Exegesis) and ancient Greek at the Theological Faculty in Skopje. Professor Dr. Grozdanoski work as full professor, and since 2006 has been elected as Dean of the same Faculty.
He participated in various national and international committees for the evaluation of theology research, in Macedonia and abroad: Skopje, Bitola, Ohrid, Struga, Sofia, Belgrade, Pristina, Sarajevo, Zagreb, Vienna, Bucharest, Minsk, Dublin, Belfast, Seoul, Philadelphia, New York, Washington, Jerusalem and others.
Dr. Ratomir Grozdanoski is a member of the Writers’ Association of Macedonia, and also he: write, edited, reviewed and proofreading a publications of theological content.
Prof. Dr Ratomir Grozdanski in his own research and scientific activity studying the Bible in the Multiple Ways as theologian and linguist. This famous biblist particularly deals with special thematic areas of Exegesis and Isagogic in the New Testament. On this Domain he writes more articles with qualitative research and Papers with thematic analysis. In this area he has a significant contribution and has written numerous scientific Papers.
He has authored more than 300 articles, of which 200 specialize and 100 scientific papers published in the proceedings of symposiums. He wrote 20 books, which means a lot of for the new theological literature in Macedonia and represents a major contribution to the development of biblical thought to us, expressed in Macedonian language in the traditional theological spirit of St. Clement of Ohrid and Old-Literary School of Ohrid. Therefore, his works are required reading for the enriching the education and upbringing of the people.
In the translation of the Bible in Macedonian language, participate in correcting the text, which is his main contribution in the field of translation, and also the Translating of the basic, religious books in Macedonian language, in their first translations and editions.
He participated in the Commission of the Synod to the Macedonian Orthodox Church for the first official translation of „Litourgicon” and „Euchologion” from Church Slavic language in Macedonian language. He participated on the latest revised Translation of the gospel for liturgical service in the Macedonian language, which is the latest and the best version of Translation.
He translates from ancient Greek, Greek and Russian and review literary translations. He has translated from the Russian Language the capital work from Alexander Menj: „History of Religion”, in 4 volumes with over 1000 pages and he is editor of the most important and extensive work of Philocalia, in 5 volumes, with over then 3000 pages, originally written in ancient Greek language, and translated from Russian to Macedonian language, translated from Archbishop Michael.
Besides the professorship, protodeacon Prof. Dr. Ratomir Grozdanoski, is actively involved in the activities of the Macedonian Orthodox Church (MOC) as a close collaborator to the Archbishops Angelarij, Gavril, Mihail and Stefan, and he was a Secretary of the Holy Archbishop’s Synod of the MOC since 1994. He has been a member of various Synodal commissions, and he has taken part in very important Church delegations.
During this period the Synod runs the dioceses abroad: the European and Australian diocese and he as Secretary leads the administration and knows the local conditions. He has visited the Macedonian Orthodox Churches in the Diaspora, especially in America and Canada, as it was six years secretary of this diocese, during the period as Archbishop Michael managed the American-Canadian diocese (1994-1999).
He is a member of various Synodal committees and participates in many important religious delegations. He is part of the Commission for talks on Macedonian Orthodox Church for its canonical unity and recognition of other orthodox churches and participated in the last two decades of talks on this issue, which is led by committees and representatives of Belgrade, Istanbul, Moscow, Tirana, Athens, Bucharest, Sofia and others. (1994-2015).
He is member of the Council for Interreligious Cooperation in R. Macedonia and its first president from 2002 to 2006.
The field on which Grozdanoski, has focused his scientific interests is the exegesis of the New Testament. He has published a number of works in this field.
Especially important are the published works of Prof. Ratomir Grozdanoski:
1. Saint Clement of Ohrid, founder of the Macedonian Orthodox Church, Skopje 1990;
2. The Gospel according to Mathew, – Study and Exegesis on the text from the Gospel, Skopje 1993 (and 2011);
3. The Lord’s Prayer, Skopje (with ten reprints from 1994 to 2010);
4. Mihail, Archbishop of Ohrid and Macedonia, Skopje 1994;
5. Decalogue Lord’s Ten Commandments, Skopje (fife editions in 1996, 1999, 2005, 20006 and in 2008);
6. Stefan, Archbishop of Ohrid and Macedonia, Skopje 2000;
7. The Bible in the Works of St. Clement of Ohrid, Skopje 2001;
8. The Gospel according to Mark, – Study and Exegesis on the text from the Gospel, Skopje 2004;
9. The Ten Commandments – The Decalogue (translated in Albanian language), Skopje 2005;
10. The epistle of Paul the apostle to the Romans, – Study and Exegesis on the text, Skopje 2005;
11. Geographic map of the Macedonian Orthodox Church with dioceses and important churches and monasteries in the Republic of Macedonia, Skopje 2007;
12. The Beatitudes – earthly steps leading to Heaven, Skopje 2007;
13. Saint apostle Paul and Macedonia, Skopje 2007;
14. Orthodox Cristian Teaching of the Faith, Skopje 2008;
15. An introduction to the study of the Holy Scriptures of the New Testament (special part), Skopje 2008;
16. The First Epistle of Paul the apostle to the Corinthians, – Study and Exegesis on the text, Skopje 2009;
17. The Second Epistle of Paul the apostle to the Corinthians, – Study and Exegesis on the text, Skopje 2012;
18. Macedonian tourist pearl: tourist potentials and cultural-historical landmarks, Skopje 2013 (bilingual: English and Macedonian); coauthor with: Blagoja Markoski and Todor Cepreganov;
19. The monastery „Saint Mother of Christ” Porece, Skopje 2014 (bilingual: English and Macedonian);
20. The Secrets about the Bible, Skopje 2014.
Dr. Grozdanski is well-established and internationally known professor and educator whose thought and work is particularly important and highly valued in theology and science, education and upbringing, religion and morality, the church and the society today. Notable are his partipations and debates in the media and the public through, his opinions and the implications of expertise for theology are highly accepted in Macedonian society.
Dr. Grozdanoski is recipient of National award „Goce Delchev” as public recognition of particular significant achievements of interest to the Republic of Macedonia, in areas of science (2014). As the highest national award for education and upbringing „Sveti Kliment Ohridski” (St. Clement of Ohrid), this is the highest recognition for accomplishments in the field of education in Macedonia (2015).
Dr. Grozdanski has edited, proofread and corrected a number of publications with theological content. He has taken part at numerous scientific symposia. He has used literature written in Greek, in English, in Church-Slovenian, and in all the Slavic Languages.
He lives and works in Skopje.
Prof. Dr. Ratomir Grozdanoski, Protodiakon
BIOGRAPHIE UND BIBLIOGRAPHIE
Prof. Dr. Ratomir Grozdanoski
ist Theologe, Bibelwissenschaftler und Philologe
Er ist 1959 in dem Dorf Brest, (Makedonski Brod) geboren. Im Jahr 1978 beendete er das mazedonisch-orthodoxe Seminar. Im Jahr 1983 schloss er sein Studium, an der theologischen orthodoxen Fakultät der Universität Skopje, ab.
Im Jahr 1994 erhielt er seinen Magisterabschluss und provierte im Anschluss an der philologischen Fakultät der Universität „Hl. Kyrillos und Methodios“ in Skopje.
Um die griechische Sprache intensiver zu studieren, da die neutestamentliche Bücher der Bibel in dieser verfasst sind, studierte an die Aristoteles-Universität in Thessaloniki und an der philologischen Fakultät an der Universität von Athen. In dieser Zeit besuchte er auch die theologische Fakultät in Athen. Weiter nahm er an einer Studienreise nach Dublin, in die Republik Irland, teil.
Nachdem er nach Skopje zurückkehrte, arbeitete er als Bildungsreferent der Diözese von Skopje und wurde zum Professor des theologischen Seminars in Skopje berufen. Dort verbrachte er sieben Jahre und folgte im Anschluss dem Ruf zur Professur (1990) der orthodoxen theologischen Fakultät Skopjes. Dort lehrte er in den Bereichen: Exegese des Neuen Testaments und Altgriechisch. Herr Dr. Ratomir Grozdanski wurde im Jahr 2006 Dekan der Fakultät und ist bis heute regelmäßiger Professor.
Seit seiner Amtszeit nahm er an zahlreichen wissenschaftlichen Symposien in Mazedonien und im Ausland teil. Einige davon wurden in Skopje, Bitola, Ohrid, Struga, Sofia, Belgrad, Pristina, Sarajevo, Zagreb, Wien, Bukarest, Minsk, Dublin, Belfast, Seoul, Philadelphia, New York, Washington und Jerusalem veranstaltet.
Dr. Ratomir Grozdanski ist Mitglied des „Clubs der Schriftsteller“ in Mazedonien. In diesem Zusammenhang schreibt, redaktiert, rezensiert und lektoriert er Publikationen mit philologischen und theologischen Inhalt.
Prof. Dr. Ratomir Grozdanski forscht in seiner wissenschaftlichen Tätigkeit als Theologe und Sprachwissenschaftler in der Bibel. In besonderer Weise setzt er sich als Biblist mit der Exegese und der Hermeneutik des Neuen Testaments auseinander. Zu seinen Themenfeldern veröffentlichte er zahlreiche Artikel und Bücher. Durch seine Beiträge trug er maßgeblich zur wissenschaftlichen Diskussion bei.
Er ist Autor von mehr als 300 Artikeln. Von diesen zählen 200 in den Bereich der Exegese und 100 wissenschaftliche Arbeiten zur Hermeneutik. Diese sind weitgehend durch Symposien veröffentlicht worden. Seine 20 verfassten Bücher sind für die Literatur Mazedoniens sehr bedeutend und stellen einen wichtigen Beitrag zu den theologischen Entwicklungen der mazedonisch-theologischen Wissenschaft dar. Diese sind im Geist der theologischen Schule von St. Clemens von Ohrid verfasst.
An der Übersetzung der Bibel, in die mazedonische Sprache, war er maßgeblich beteiligt. Er korrigierte die übersetzten Texte der Bibel und übersetzte die, für, die Liturgie relevanten Bücher, auf Mazedonisch.
Er ist Leiter der Kommission der Synode der mazedonisch-orthodoxen Kirche, welche für die Bibelübersetzung auf Mazedonisch, eingesetzt worden ist. Weiter ist er in der Kommission für die Übersetzungen des gottesdienstlichen Evangeliums in mazedonischer Sprache, tätig.
Er übersetzt aus dem Altgriechischen, aus dem Griechischen und aus dem Russischen und redaktierte zahlreiche weitere Übersetzungen. Er übersetzte, das auf Russisch erschiene Werk, von Alexander Menj „Religionsgeschichte“, erschienen in 4 Bänden, mit über 1000 Seiten, auf Mazedonisch. Weiter ist er Herausgeber der umfangreichen Arbeit „Philocalia“, erschienen in 5 Bänden, mit über 3000 Seiten, die ursprünglich auf altgriechischer Sprache verfasst wurden und vom Russischen ins Mazedonische von Erzbischof Michael das erste Mal übersetzt wurde.
Prof. Dr. Ratomir Grozdanoski ist Protodiakon und aktiv im liturgischen Dienst der mazedonisch- orthodoxen Kirche tätig. Er pflegte engen Kontakt zu den Erzbischöfen der mazedonisch-orthodoxen Kirche ( Erzbischof Angelarij, Gavril, Mihail und dem derzeitigen Erzbischof Stephan). Von 1994 bis 2006 war er Sekretär der Heiligen Synode der mazedonisch-orthodoxen Kirche.
Er leitete die Synoden der europäischen und australischen Diözesen im Ausland. Als Sekretär der Verwaltung kennt er die örtlichen Gegebenheiten. Er besuchte die mazedonisch-orthodoxen Kirchen in der Diaspora, vor allem in den USA und Kanada. Dies hängt damit zusammen, dass er sechs Jahre Sekretär der Diözese, zur Zeit des Erzbischofs Michael, welcher die amerikanisch-kanadische Diözese leitete, war (1994-1999).
Prof. Dr. Ratomir Grozdanoski war Mitglied verschiedener synodalen Gremien und nahm an vielen wichtigen religiösen Delegationen teil.
Es war Teil der Kommission, der Gespräche der mazedonisch-orthodoxe Kirche, über ihre kanonische Einheit, für die Anerkennung der Kirche, gegenüber anderen Kirchen, in den letzten zwei Jahrzehnten. Diese Gespräche wurden mit Kommissionen und Vertretern aus Belgrad, Istanbul, Moskau, Tirana, Athen, Bukarest, Sofia und Weiteren durchgeführt (1994-2015).
Er war Mitglied des Rates für interreligiöse Zusammenarbeit Mazedoniens. Hierfür übernahm er die Präsidentschaft von 2002 bis 2006.
Als produktive Künstler, Wissenschaftler, zeitgenössischer Theologe und Philologe bereichert mit seinen Hauptwerken und Texten die Literatur, Wissenschaft, Bildung und Ausbildung und leistet so einen reichen Beitrag zur mazedonischen Gesellschaft, dem Vaterland und der Kirche.
Prof. Dr. Ratomir Grozdanoski folgende Bücher geschrieben und veröffentlicht:
1. Heilige Klement von Ohrid. Gründer der mazedonischen orthodoxen Kirche , Skopje 1990.
2. Evangelium nach Matthäus. Exegese und Deutung des evangelischen Textes, Skopje 1993 (2011).
3. Das Gebet „Vater unser”, Skopje (zehn Editionen 1994-2010).
4. Michael – Erzbischof von Ohrid und Mazedonien, Skopje (2000).
5. Die zehn Gebote Gottes – Dekalog, Skopje (fünf Editionen: 1996, 1999, 2005, 2006 und 2008).
6. Stephan – Erzbischof von Ohrid und Mazedonien, Skopje 1994.
7. Die Bibel in den Werken des heiligen Klement von Ohrid, Skopje 2001.
8. Evangelium nach Markus. Exegese und Deutung des evangelischen Textes, Skopje 2004.
9. Der Brief an die Römer – Exegese und Deutung des Textes, Skopje 2005.
10. Die geographische Karte der mazedonischen orthodoxen Kirche und ihre Diözesen. Die wichtigsten Kirchen und Kloster in der Republik Mazedonien, Skopje 2007.
11. Seligpreisungen, Erdenhimmelsleiter, Skopje 2007.
12. Heiliger Apostel Paulus und Mazednonia, Skopje 2007.
13. Orthodoxe Christliche Katechese, Skopje 2008.
14. Einleitung in das Neues Testament, Skopje 2008.
15. Der erste und der zweite Brief an die Korinther. Exegese und Deutung des Textes, Skopje 2009.
16. Der zweite Brief an die Korinther. Exegese und Deutung des Textes, Skopje 2012.
17. Mazedonia – eine touristische Perle. Touristisches Potenzial und kulturelle Denkmäler, Skopje 2013 (mazedonisch und englisch) in Zusammenarbeit mit Blagoja Markoski und Todor Cepreganov.
18. Das Kloster in Porece – Heilige Muttergottes, Skopje 2014 (mazedonisch und englisch).
19. Die Geheimnisse der Bibel, Skopje 2014.
Dr. Grozdanski ist einer der bekanntesten Professoren in Mazedonien. Sein Denken und seine Arbeit sind für die Felder der Religion und Moral, sowie für die Kirche und die Gesellschaft, bis heute, enorm wichtig. Besondere Beachtung erfährt er durch seine Auftritte in Debatten, über zeitgenössische Themen im Bereich der Theologie und Religion. Dies macht ihn zu einer Person der Öffentlichkeit.
Er ist Träger des nationalen Preis “Goce Delcev”. Diesen erhielt er im Jahr 2014, als Anerkennung für seine Errungenschaften in der Wissenschaft Mazedoniens.
Er bekam die höchste nationale Auszeichnung “Sveti Kliment Ohridski” (Heilige Klement von Ohrid). für seine Leistungen auf dem Gebiet der Erziehung und Ausbildung (2015).
In seiner wissenschaftlichen Tätigkeit implementiert er die antike griechische Literatur, englische Literatur, Literatur aus dem Kirchenslawischen und weiteren slawischen Sprachen.
Er arbeitet und lebt in Skopje, Mazedonien.